Bilimdäki emeli intellekt (AI)

Emeli intellekt bilim pudagy üçin möhümmi?

Köplenç, kompýuteriň ekranynda näçe wagt sarp etmelidigimizi, esasanam çagalarymyzy ara alyp maslahatlaşýarys? Başga bir tarapdan, bilim ulgamymyzyň we çagalaryň we okuwçylaryň öwrediliş usuly öwrülişikli döwürde ýaşaýarys.

Bilimde emeli intellekt hakda oýlananymyzda, kelläme gelýän surat, öý işlerini ýerine ýetirmek üçin programma üpjünçiligine bil baglaýan mugallymyň we okuwçylaryň ornuny tutýan adam ýaly ukyply robot ýalydyr. Bu şekil gaty dogry bolmasa-da, tehnologiýa bilim pudagynda öňküsinden has ösýär we ösüşler hem bu ugurlara gidýär. Entegem emeli intellekt mugallymlary çalyşmakdan uzakda. Mundan başga-da, hünärmenleriň köpüsi okuwçylaryň we esasanam ýaş çagalaryň durmuşynda mugallymyň bolmagy möhüm ähmiýete eýe diýip hasaplaýarlar. AI-iň bilim ulgamynda maksady mugallymlara kömek etmek bolmaly. Maşynlaryň we mugallymlaryň iň gowy aýratynlyklaryny ulanmak bilen, okuwçylar mekdepde has gowy netijäni gazanyp bilerler.

Çagalar ýaşlykdan emeli intellekt we tehnologiýa duçar bolmaly, sebäbi AI-iň ertir iş ýerinde we umuman durmuşynda uly rol oýnamagy gaty ähtimal. Galyberse-de, tehnologiýanyň we AI-iň geljekde dürli ugurlarda ösmegini dowam etdirjekdigine uly ynam bilen baha berilýär. Emeli intellektiň mekdepleri nädip üýtgetjekdigine we ýakyn günlerde çagalara kömek etjekdigine düşünmek islesek, häzirki wagtda tehnologiýanyň bilim pudagy üçin näme edýändigi barada düşünje almalydyrys.

Onlaýn okatmak hakda

Covid 19 ýaly pandemiýany hiç kim çaklap bilmedi we işleýän erkekler we aýallar üçin hakykatdanam garaşylmadyk zatdy. Mugallymlar bu ýerden aýrylmaýarlar, şonuň üçin täze ýagdaýa öwrenişmegiň ýollaryny tapmaly. Bir otagda fiziki taýdan ýok bolsaňyz, okuwçylary höweslendirmek kyn.

Emma Gglotyň köp ýagdaýlarda kömek edip biljek ajaýyp çözgüdi bar. Gglot transkripsiýa hyzmatyny üpjün ediji, ýagny aýdylýan sözi ýazmaça tekste öwürmek üçin jogapkärdir. Leksiýanyň ygtybarly we takyk ýazmaça resminamasy bolmagy okuwçylara bu meselä has gowy düşünmäge kömek edýär we leksiýalary yzarlamagy aňsatlaşdyrýar.

Leksiýalary ýazmagyň başga bir möhüm sebäbi, käbir okuwçylaryň eşidişinde kynçylyk çekip ýa-da ker bolup biler. Şeýlelik bilen, olaryň goşulmagy möhümdir. Akylly enjamlary we kompýuterleri ulanyp, hemmeler ýaly okuw materiallaryna girip bilerler. Transazgylar kesel sebäpli mekdebe gatnap bilmeýän okuwçylara täze mümkinçilikler berýär.

Transkripsiýalardan köp peýdalanjak beýleki talyplar, ene dili iňlis dili bolmadyk talyplardyr. Leksiýanyň ýazmaça görnüşi olary has özüne çekip biler, sebäbi sözleriň nähili ýazylýandygyny eýýäm görseler, nätanyş söz düzümlerini barlamak has aňsat bolar.

Şeýle hem, köp adamyň wagtal-wagtal erbet internet birikmesini başdan geçirýändigini bellemek isleýäris, bu bolsa, meselem, ýakynlaşdyrmak jaňynyň hiline ýaramaz täsir edip biler. Şol talyplar leksiýany hakykatdanam eşidip bilmezler, şonuň üçin bu ýagdaýda ýazgylar gaty peýdaly bolar.

Häzirki wagtda AI we bilimi göz öňünde tutýan ýagdaý nähili?

Dünýämizde Corona wirusy ýokaşmazyndan ozal, käbir ýurtlaryň käbir mekdepleri okuwçylary üçin okuw prosesini ýeňilleşdirmek üçin gündelik durmuşynda emeli intellekt girizipdi. Mysal üçin, Awstraliýada okuwçylaryň has intensiw öwrenişmekleri üçin sapaklarda we öý işlerinde wirtual we giňeldilen hakykaty durmuşa geçirdiler. Bu kontekstde köplenç ulanylýan bir termin oýun oýnamakdyr. Bu, okuw şertlerinde wideo oýun elementleriniň ulanylýan täze bilim çemeleşmesi. Bu interaktiw çemeleşme, okuwçylaryň gyzyklanmasyny özüne çekýär we höweslendirýär, şonuň üçin okuw prosesi has lezzetli bolar we okuwçylaryň elindäki ders bilen içgin gyzyklanmagy kyn bolmaz. Munuň üstesine, şeýle gurallary bar bolsa, okuwçylara dürli taslamalarda onlaýn işlemek has aňsat.

Transkripsiýalar we emeli intellekt gurallary bilelikde okuwçylar we mugallymlar üçin uly üýtgeşiklik döredip biler. Bu ýakyn günlerde düýpgöter gowulaşar. Uly tehnologiki ösüşi başdan geçireris we esasanam AI-iň aşakdaky başarnyklary ösdüriler - tapawutlandyryş, awtomatlaşdyryş we uýgunlaşma.

Geljek näme getirer?

Bilim pudagy henizem esasan adam esasly hasaplanýar. Alreadyöne öňem belläp geçişimiz ýaly, AI ertiriň okuwçylarynyň we mugallymlarynyň durmuşynda möhüm rol oýnar.

Mugallymyň bir synpda adatça 30 okuwçynyň bardygyny ýatdan çykaralyň, şonuň üçin bu şertlerde tapawutlandyrmak gaty kyn. Şahsylaşdyrylan okuw diýilýän zady ösdürmek üçin köp pul goýulmagynyň sebäbi we bu okuwçylaryň aýry-aýry zerurlyklarynyň has kanagatlandyrylýandygyny aňladýar. Bu materialy yzarlamakda kynçylyk çekýän okuwçylara, has köp kynçylyklara mätäç zehinli okuwçylara-da uly täsir eder.

AI-de şeýle ajaýyp zat, her bir okuwçynyň we zerurlyklarynyň we mümkinçilikleriniň sazlanmagy, mugallymlara-da kynçylyk çeker. Okuw prosesi has şahsylaşdyryljak bolsa, aýratyn okuwçylar üçin ýöriteleşdirilen okuw profilleri dörediler we ýörite taýýarlanan okuw materiallary berler. Emeli intellekt programma üpjünçiligi okuwçylaryň bilim derejesine aňsatlyk bilen uýgunlaşyp biler. Talyp başynda synag geçirip biler, okuwçynyň gowşak taraplaryna esaslanýan okuw materiallaryny we meselelerini üpjün etmek üçin programma üpjünçiligi seljerer.

Ses kömegi tehnologiýasy ajaýyp geljegi bolan AI komponentidir. Bu ýerdäki maksat okuwçylara, esasanam birinji kursda okaýan talyplara kömek etmekdir. Şeýlelik bilen, iş tertibini alyp bilerler, wideo hatlaryny iberip we alyp bilerler, gündelik talyp durmuşy üçin möhüm wakalar, menýular we başga-da köp faktorlar barada maglumat alyp bilerler.

Geljekde emeli intellekt, hatda okuw ýyllaryndan başga-da okuwçylara karýera ýollary barada maslahat berip biler.

Tehnologiýany ösdürmek has köp awtomatlaşdyrma getirýändigi sebäpli, gündelik işler has aňsatlaşar. Wagtynda terjime etmek, ene diline we iňlis diline garamazdan, dünýädäki talyplar üçin maglumatlaryň has aňsat bolmagyna mümkinçilik döreder. Munuň üstesine, bu daşary ýurt dilini öwrenmek isleýänler üçin uly kömek bolar.

Şeýle hem, awtomatlaşdyryş mugallymlara dürli monoton resminamalary we gündelik iş wezipelerini çözmekde kömek edip biler. Mysal üçin, düzme bahalandyrmagy ýa-da baha bermegi aňsatlaşdyryp biler. Awtomatlaşdyrylan bahalandyrmak üçin programma üpjünçiliginiň wagt tygşytlamak nukdaýnazaryndan näme edip biljekdigini göz öňüne getiriň. Şeýle hem, emeli mugallym kömekçi käbir soraglary aňsatlyk bilen ýerine ýetirip biler, şonuň üçin okuwçylar elmydama kömek alarlar we mugallymlar has kynçylyk çekerler. Munuň gowy mysaly Awstraliýadaky Täze Günorta Uels uniwersitetiniň mugallymy jenap Kellermann. Okuwçylary üçin haýsydyr bir söhbetdeşlik gurdy. Söhbetdeşlik okuwçysynyň soraglaryna islendik wagt jogap bermek ukybyny we üstesine köne leksiýalaryň wideolaryny berip biler.

AI-iň has möhüm peýdasy, dürli ýagdaýlara öwrenişmek ukybydyr. Gglot, şeýle hem mekdeplere we beýleki bilim edaralaryna bilim pudagynda üýtgeýän zerurlyklara uýgunlaşmaga kömek edip biler. Gglot tarapyndan hödürlenýän çözgütler okuwçylary uzakdan okamak wagtynda höweslendirip biler. Mysal üçin, leksiýalaryň ýazgylary okuw materiallary bolup biler.

Dünýämiz çalt üýtgeýär we her pudak muny çözmegiň ýoluny tapmaly. Netijede, näme üçin emeli intellekt mugallymlaryň işini we okuwçylaryň durmuşyny ýeňilleşdirmäge we olara has gymmatly wagt goýmaga ýol bermeli däl? Mugallymlar ellerinde has köp wagt bolansoň, bilimlerini has döredijilikli usulda ýetirmegiň we leksiýalaryna taýýarlyk görmek üçin has köp wagt sarp etmegiň ýollary hakda pikir edip bilerler.

Üýtgetmegiň wagty geldi

Maşyn öwrenmek we emeli intellekt bilim dünýäsini eýýäm dürli usullar bilen üýtgedýär. Bilim has amatly bolýar we AI bilim ulgamymyzyň işleýşini üýtgetmek we ukyplaryna garamazdan mugallymlara we okuwçylara kuwwat bermek mümkinçiligine eýe. Emeli intellekt, diagnostika synagyny geçirip, talybyň anyk zerurlyklaryna esaslanyp, okuwçynyň bilýänini we bilmeýän zadyny kesgitlemäge synanyşýar we şahsylaşdyrylan okuw meýilnamalaryny düzýär. Munuň üstesine, emeli intellekt ulgamlaryny ulanmak bilim edaralarynyň netijeliligini şu wagta çenli ýokarlandyryp biler, iş çykdajylaryny azaldyp, girdejileri we çykdajylary barada has gowy düşünje berip biler. Elbetde, bu bütin dünýäde deň derejede bolup geçmeýär, sebäbi tehnologiýanyň ösüşi köp derejede maliýe çeşmelerine bagly. Emma iru-giç hemmeler ösüş gämisine umyt baglarlar. Diňe bilim meselesinde däl ...